Preview document (🔗 origineel)

---

AH 592

2025Z19153

Antwoord van minister Van Oosten (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 8 december 2025)

Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025-2026, nr. 378

Vraag 1
Kent u het bericht “Groepen jongeren veroorzaken al jaren overlast in Heemskerk en Beverwijk, dit is wat er speelt”? ¹

Antwoord op vraag 1

Ja.

Vraag 2
Is het waar dat Beverwijk en Heemskerk al jaren te maken hebben met ernstige jeugdoverlast? Zo ja, deelt u dan de mening dat er sprake is van een structureel probleem en niet van een aantal losstaande incidenten? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Antwoord op vraag 2

De geregistreerde meldingen “overlast door jeugd” door de politie laten voor Beverwijk over een periode van vijf jaren een significante daling zien.² Van 434 meldingen in 2020, naar 445 meldingen in 2021, naar 340 meldingen in 2022, naar 283 meldingen in 2023 en 341 meldingen in 2024. In de gemeente Heemskerk is eveneens een significante daling te zien over een periode van vijf jaren van de geregistreerde meldingen. Van 468 meldingen in 2020, naar 513 meldingen in 2021, naar 375 meldingen in 2022, naar 285 meldingen in 2023 en 192 meldingen in 2024. Dit laat onverlet dat (een deel van) deze meldingen ernstig kan zijn.

Vraag 3
Beschikt u over gegevens of andere aanwijzingen dat gemeenten zoals Beverwijk en Heemskerk te maken met hebben met bovengemiddeld veel sociaaleconomische problemen waaronder, naast meer jeugdoverlast, tevens een krappere woningmarkt, verhoudingsgewijs lage inkomens of hogere werkloosheid?

Vraag 4
Wat is de score voor de sociaaleconomische status van gemeenten, wijken en buurten (CBS SES-WOA) voor gemeenten, wijken en buurten in de IJmond?

Antwoord op vraag 3 en 4

Het landelijke en openbare dashboard ‘’Zicht op wijken’’ laat zien dat de gemeenten Beverwijk en Heemskerk in vergelijking met andere gemeenten geen bovengemiddelde problematiek kennen op het gebied van sociale- en veiligheidsproblematiek zoals jeugdoverlast, lage inkomens of hogere werkloosheid dan wel krapte op de woningmarkt.³

De CBS SES-WOA score is een indicator voor de sociaaleconomische status op basis van welvaart, opleidingsniveau en recent arbeidsverleden. De score is zo opgebouwd dat het landelijke gemiddelde op 0 staat. De CBS SES-WOA van Beverwijk (0.03) ligt lager dan die van Heemstede (0.32). Daarmee liggen beide plaatsen boven het landelijke gemiddelde.⁴

Vraag 5
Deelt u de mening dat er naast noodmaatregelen om de acute onrust te bestrijden en de daders aan te pakken er ook een bredere samenhangende aanpak nodig is om sociaaleconomische uitdagingen in de IJmondgemeenten het hoofd te bieden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Antwoord op vraag 5

Jeugdoverlast kan een grote invloed hebben op de ervaren veiligheid in de buurt en op school. De verantwoordelijkheid voor de aanpak van overlast ligt bij de lokale driehoek. De burgemeester is het bevoegd gezag als het gaat om openbare orde en veiligheid. De afweging voor het stellen van prioriteiten op basis van de plaatselijke problematiek en incidenten wordt gemaakt binnen deze lokale driehoek. Voor een effectief lokaal antwoord op jeugdoverlast is het belangrijk om een samenhangende aanpak te hebben waarbij wordt samengewerkt met organisaties uit het zorg- en sociaal domein. Zo worden preventieve en repressieve maatregelen op elkaar afgestemd en wordt er gericht geïntervenieerd.

Vraag 6
Deelt u de mening dat er behalve voor de grotere steden ook voor kleinere gemeenten in een regio zoals de IJmondgemeenten waar sprake is van een structureel slechte sociaaleconomische situatie ondersteuning vanuit het Rijk mogelijk zou moeten zijn? Zo ja, hoe gaat u hiervoor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7
Deelt u de mening dat een dergelijke regio ook als een kwetsbaar gebied in het kader van  Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) aangewezen zou moeten kunnen worden? Zo ja, waarom en hoe gaat u hiervoor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord op vraag 6 en 7

Het Rijk heeft verschillende programma’s die zich (ook) inzetten voor kleinere gemeenten waar problematiek is ten aanzien van de leefbaarheid, bestaanszekerheid en veiligheid. Voorbeelden hiervan zijn de Regio Deals en het Nationaal Programma Vitale Regio’s. In de Regio Deals staat het verbeteren van het leven, wonen en werken van inwoners en ondernemers centraal. Dit gebeurt vanuit een brede integrale blik. Naast het versterken van de economie gaat het ook om het verbeteren van het welzijn van mensen en de leefbaarheid binnen een regio. De zesde en laatste tranche is dit jaar verdeeld.⁵

Het Nationaal Programma Vitale Regio’s zet zich in om onwenselijke achterstanden die inwoners in bepaalde regio’s ervaren op onder andere het gebied van wonen, zorg, onderwijs en inkomen te verkleinen. Hier ziet het kabinet dat meerjarige inzet nodig is. Op dit moment wordt hard gewerkt aan de interbestuurlijke plannen met 11 regio’s.⁶

Naast de gemeenten met een stedelijk focusgebied wordt op basis van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid ook ondersteuning geboden aan andere gemeenten bij het bevorderen van kansengelijkheid, leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken en gebieden. Iedere gemeente in Nederland die een integrale aanpak wil inzetten op een concentratie van maatschappelijke problemen binnen een specifiek gebied, kan gebruik maken van de producten en diensten die vanuit het programma worden ontwikkeld en via het kennis- en leernetwerk van WijkWijzer beschikbaar komen. In samenspraak tussen adviseurs van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid en de gemeente wordt (zoveel mogelijk samen met andere relevante lokale partijen) een passend arrangement georganiseerd, waarbij de vraag vanuit de gemeente centraal staat. De basis van waaruit activiteiten plaatsvinden is WijkWijzer, het platform voor kennisuitwisseling tussen beleidsmakers, wijkprofessionals en actieve bewoners.⁷

Ik begrijp dat betrokken gemeenten de ambitie hebben om hun weerbaarheid te verhogen en juich dat ook toe. Het is de realiteit dat niet alle gemeenten in Nederland aanvullend financieel kunnen worden ondersteund. Des te belangrijker is het bouwen van een netwerk en het verspreiden van kennis en ervaringen voor het structureel aanpakken van de sociaal en economische situatie.

Vraag 8
Deelt u de mening dat het programma Preventie met Gezag ook ter beschikking zou moeten komen aan gemeenten die in een regio gezamenlijk beleid te voeren op jeugdoverlast, veiligheid en preventie? Zo ja, hoe gaat u hier voor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord op vraag 8

Ik juich het toe dat gemeenten regionaal met elkaar werken aan veiligheid, preventie en het tegengaan van jeugdoverlast. Zij kunnen daarbij gebruik maken van de geleerde lessen binnen Preventie met Gezag. Vanuit Preventie met Gezag worden immers geleerde lessen actief gedeeld met alle gemeenten. Dit wordt gedaan via de digitale vindplaats, maar ook met lerende netwerken. Hier worden onder andere ervaringen uitgewisseld over de aanpak van jeugdcriminaliteit, het voorkomen van escalatie en het bieden van perspectief aan jongeren.