Toelichting herberekening van de GVS-vergoedingslimieten
Bijlage
Nummer: 2010D33281, datum: 2010-09-06, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Bijlage bij: Uitvoering motie Van der Veen c.s. (32123 XVI, nr 151) over afzien van invoering van eigen betalingen bij paramedische zorg en tweedelijns ggz-zorg (2010D33199)
Preview document (🔗 origineel)
Bijlage bij brief GMT/VDG 3019491
Toelichting
Hieronder ga ik meer specifiek in op het proces van herberekening van de
GVS-vergoedingslimieten, de te verwachten (gedrags-)effecten daarbij en
de financiele gevolgen van herberekening.
Proces herberekening
De technische en juridische voorbereiding van de herberekening van de
GVS-vergoedingslimieten liggen op schema. In het concept Besluit
zorgverzekering is een grondslag gecreeerd voor de maximering van de
eigen GVS-bijdragen. In de inmiddels in de Staatscourant gepubliceerde
wijziging van de Regeling zorgverzekering zijn de eigen GVS-bijdragen
tot ? 200,- per patient per jaar gemaximeerd. De Regeling
zorgverzekering zou verder nog op een enkel punt moeten worden
aangepast. Zo moet de peildatum van de prijzen waarmee de
GVS-vergoedingslimieten zijn herberekend worden opgenomen. De derde week
van september zouden de nieuw berekende GVS-vergoedingslimieten kunnen
worden ``voorgehangen'' zodat de betrokken farmaceutische fabrikanten er
op kunnen reageren. Zonodig worden de GVS-vergoedingslimieten daarna nog
aangepast. De definitieve GVS-vergoedingslimieten zouden vervolgens
uiterlijk eind november gepubliceerd kunnen worden zodat fabrikanten
daarmee rekening kunnen houden in hun prijsstelling per 1 januari 2011.
Wat de maximering van de GVS-bijbetalingen betreft, hebben
zorgverzekeraars aangegeven dat twee varianten van een maximering van
de eigen (bij) betalingen technisch uitvoerbaar zijn:
De zorgverzekeraar schiet alle declaraties voor en verhaalt de eigen
bijdrage achteraf bij de patient;
De patient betaalt de eigen bijdrage in de apotheek en declareert daarna
bij zijn zorgverzekeraar de bedragen boven ? 200,-.
Een maximeringsregeling acht ik alleen goed uitvoerbaar als hij simpel
is en ook de bevolking er goed en duidelijk over kan worden voorgelicht.
Mijn voorkeur zou uitgaan naar een eenduidige maximeringsregeling met
ook zo min mogelijk administratieve lasten en opschudding in de
apotheek. Dat betekent geen varianten waarbij elke zorgverzekeraar op
zijn eigen manier invulling geeft aan de maximering van de
bijbetalingen.
Er zijn voorbereidingen getroffen om de maatregel tijdig en doeltreffend
onder de aandacht van de bevolking en beroepsbeoefenaren te brengen.
Inmiddels zijn over de communicatie van de maatregel al gesprekken
gevoerd met organisaties van patienten en consumenten en met
organisaties van apotheekhoudenden, huisartsen en ook met
zorgverzekeraars zijn gesprekken gevoerd. De communicatie naar het
publiek zal in ieder geval ook moeten lopen in het kader van de
najaarscampagne over de aanpassingen in de aanspraken.
Financiele gevolgen herberekening GVS-vergoedingslimieten
Herberekening van de GVS-vergoedingslimieten heeft plaatsgevonden met de
prijzen van juli 2010. Deze prijzen zijn de meest recente prijzen die
niet meer door de fabrikanten voorafgaand aan de herberekening konden
worden opgetrokken om zodoende een hogere GVS-vergoedingslimiet te
krijgen.
Herberekening met de prijzen van juli 2010 levert maximaal circa ? 250
mln op volgens het Geneesmiddelen Informatieproject van het CVZ.
Dit bedrag is als volgt opgebouwd:
Opbrengst herberekening ? 286 mln
Af Huidige GVS-bijbetalingen ? 40 mln
saldo
? 246 mln
Bij BTW 6 % van ? 246 mln
? 15 mln
saldo ? 261 mln
Af verlies clawbackopbrengst ? 10 mln
Gecorrigeerde opbrengst ? 251 mln
Van de totale opbrengst van ? 286 mln komt circa 95 % uit bijbetalingen
in 15 GVS-clusters:
Tabel 1: Top 15 GVS-clusters bijbetalingen agv herberekenen
GVS-cluster Opbrengst cluster Cumulatief % opbrengst
TNF-alfa remmers (overheveling 2011) ? 105,7 mln 37,0 %
Cholesterol synthese remmers ? 87,3 mln 67,5 %
Protonpompremmers ? 10,5 mln 71,2 %
Botontkalking ? 9,9 mln 74,6 %
Anti epileptica ? 6,4 mln 76,9 %
Anticonceptie (2011 uit pakket > 21 jaar) ? 5,9 mln 78,9 %
Prostaatmiddelen ? 5,3 mln 80,8 %
Overige hypertensiva ? 5,1 mln 82,6 %
Selectieve beta blokkers ? 4,9 mln 84,3 %
Antidepressiva SSRI's ? 4,6 mln 85,9 %
Antitrombotica ? 4,5 mln 87,4 %
Urine incontinentiemiddelen ? 4,4 mln 89,0 %
Opioiden ? 4,4 mln 90,5 %
Overige antivirale middelen ? 4,1 mln 92,0 %
Overige antitrombotica ? 3,8 mln 93,3 %
Totaal ? 266,8 mln 93,3 %
Bron CVZ
De opbrengst van de herberekening wordt beinvloed door:
De maximering van de bijbetalingen en het aantal patienten;
Al ingezet beleid (cq. ingeboekte opbrengst) zoals
preferentiebeleid en substitutiebeleid van zorgverzekeraars
de toepassing van de WGP op dure geneesmiddelen
de pil uit het verzekerde pakket,
de overheveling van TNF-alfa remmers naar ziekenhuizen
en doelmatig voorschrijven.
Voor de clusters met ADHD-middelen resulteert herberekening in een
hogere vergoedingslimiet. Hierdoor kunnen de voor het BKZ relevante
uitgaven oplopen met maximaal ? 42 mln.
Tabel 2: Totale opbrengst herberekenen GVS
Totale opbrengst ? 251,0 mln
Af Overheveling TNF alfa remmers ? -105,7
mln
Saldo ? 145,3 mln
Af ADHD middelen hogere limiet ? -42,0 mln
Saldo ? 103,3 mln
Af Anti-conceptie uit pakket ? -5,0 mln
Saldo ? 98,3 mln
Af Besparingsverlies maximering bijbetaling ?
-15,0 mln
Saldo ? 83,3 mln
Af dubbeling met al ingeboekte opbrengst doelmatig voorschrijven
huisartsen en aanscherping voorwaarden vergoeding cholesterolverlagers
? -55,0 mln
Daadwerkelijke opbrengst herberekening Saldo
? 28,3 mln
Af Besparingsverlies eigen bijdragen polyfarmacie -PM mln
Af Uitvoeringskosten -PM mln
Maximaal risico prijsverhogingen ? -290,0 mln
Hoogte van bijbetalingen
Om een indruk te geven van de uiterste bijbetalingen die ontstaan als
gevolg van de herberekening indien geen rekening wordt gehouden met een
maximering van de bijbetaling op ? 200,- per verzekerde per jaar en het
omzetten naar geneesmiddelen waarvoor geen bijbetaling bestaat, geeft
het CVZ aan dat zonder maximering omzetting of verlaging van de prijzen
er 76 patienten zouden zijn die een eigen betaling van ? 59.000,=
hebben, 1850 patienten een eigen betaling van ruim ? 6000,= en 24.000
patienten een eigen betaling van ? 4.400,-.
Overheveling TNF alfa remmers
Hoewel de TNF-alfa remmers per 1 januari 2011 worden overgeheveld naar
de ziekenhuisbekostiging, kan aan de hand van de TNF-alfa remmers het
effect van de maximering van de bijbetalingen tot ? 200,- duidelijk
worden gemaakt. Volgens het CVZ zou ? 105 mln kunnen worden bespaard als
fabrikanten hun prijzen verlagen naar het niveau van de nieuwe
vergoedingslimiet. Doen zij dat niet dan zou de ? 105 mln moeten worden
opgebracht door de bijbetalingen (circa ? 4.400,= per
patient). Maar omdat er slechts 24.000 gebruikers zijn zouden de
gemaximeerde eigen betalingen ten hoogste ? 4,8 mln (24.000 x ? 200,=)
bedragen bij gelijkblijvende (juli-)prijzen.
Hierdoor slinkt de maximale opbrengst van ? 250 mln tot ? 145 mln.
Hierbij is nog geen rekening gehouden met beleidsmaatregelen die ook
aangrijpen op het ``switchen'' naar goedkopere geneesmiddelen en op de
prijsvorming van geneesmiddelen (doelmatig voorschrijven,
preferentiebeleid en overig beleid van zorgverzekeraars, de toepassing
van de WGP en het uit octrooi lopen van geneesmiddelen). Voorkomen moet
worden dat er sprake is van dubbeltellingen bij de opbrengstberekeningen
van de onderscheiden maatregelen.
Dubbeling opbrengst doelmatig voorschrijven huisartsen en aanscherping
voorwaarden vergoeding cholesterolverlagers
De opbrengst van het herberekenen wordt, los van de TNF-alfa remmers,
vooral gehaald bij de cholesterolverlagers en de maagzuurremmers. Deze
opbrengst is echter al grotendeels ingeboekt als opbrengst voor
doelmatig voorschrijven door huisartsen en het aanscherpen van de
voorwaarden voor vergoeding van cholesterolverlagers (in 2011 resp. ?
110 mln en ? 97 mln). Herberekening kan bovenop deze al ingeboekte
bedragen bij de geneesmiddelengroepen die dit betreft
(cholesterolverlagers en maagzuurremmers) wel voor een extra opbrengst
zorgen (? 55 mln).
Uiteindelijk resulteert een herberekening van de GVS-vergoedingslimieten
met de juli prijzen en bij ongewijzigde prijzen in een besparing van ?
28 mln.
Uitvoeringskosten
Vooralsnog is bij deze opbrengstberekening geen rekening gehouden met
uitvoeringskosten (waaronder de kosten van huisartsen, medische
specialisten en apotheekhoudenden voor het omzetten naar een ander
geneesmiddel en de uitvoeringskosten die verzekeraars moeten maken voor
het uitvoeren van de maximeringsregeling) en de kosten van eventuele
medische schade als gevolg van het overstappen naar andere
geneesmiddelen.
Een zorgverzekeraar taxeert de kosten van het omzetten van recepten door
artsen, op basis van een extrapolatie van hun schadegegevens, op ten
minste ? 100 mln voor het eerste jaar.
De KNMP wijst op de extra tijd die aan de balie nodig is voor patienten
die moeten bijbetalen dan wel voorgelicht moeten worden over het
omzetten op een ander geneesmiddel. De KNMP acht uitvoering van de motie
zijn doel voorbij schieten en op langere termijn juist kostenverhogend
werken. De KNMP wijst er op dat:
Bijbetalingen de therapietrouw belemmeren;
Innovatieve geneesmiddelen minder toegankelijk worden;
Een toename van administratieve lasten door bijbetalingen ten koste gaat
van de patientenzorg;
Herberekening van de GVS-vergoedingslimieten leidt tot nieuwe prijsdruk
(minder kortingen) en noodzaakt tot het afschaffen van de clawback.
De KNMP berekent de in het tarief te compenseren kosten op ? 200 mln.
Ook als deze schatting aan de hoge kant moet worden geacht dan nog
resulteert een aanmerkelijke tariefclaim van de apotheekhoudenden.
Gedragseffecten en risico prijsverhogingen
Prijsverlagingen in Nederland leveren een veelvoud van omzetverlies in
andere landen op omdat de Nederlandse prijzen voor die geneesmiddelen in
buitenlandse referentieprijssystemen zijn opgenomen. Fabrikanten zullen
dan ook zeker niet al hun prijzen kunnen verlagen tot aan het niveau van
de nieuwe GVS-vergoedingslimieten.
Fabrikanten kunnen zelfs hun prijzen verhogen tot aan het niveau van de
maximumprijzen op grond van de WGP. Dit mede onder invloed van de
maximeringsregeling. Het resultaat hiervan kan zijn dat er clusters van
geneesmiddelen zijn waar voor alle geneesmiddelen moet worden bijbetaald
of waar de bijbetaling voor de patient hoger wordt. Fabrikanten zouden
de GVS-bijbetalingen dan weer kunnen compenseren via
terugbetalingsregelingen en dit kunnen financieren uit de financiele
ruimte die is ontstaan door prijsverhogingen. Resultaat hiervan is dan
dat er voor deze geneesmiddelen geen sprake is van een budgettaire
besparing maar juist van extra uitgaven. Op dit moment hanteren
fabrikanten al enige tijd dergelijk terugbetalingsregelingen al voor
geneesmiddelen waarvoor op dit moment moet worden bijbetaald. Daarnaast
zal wellicht het aantal aanvullende verzekeringen waarbij de
GVS-bijbetalingen zijn ``wegverzekerd'' toenemen.
Op grond van het bovenstaande is de verwachting gerechtvaardigd dat veel
prijzen niet tot het niveau van de nieuwe vergoedingslimieten zullen
worden verlaagd en dat prijzen die onder de vergoedingslimieten liggen
zullen stijgen tot aan de limieten. Voor zover er geen
(preferentie)beleid van zorgverzekeraars voor die middelen geldt. Het
CVZ heeft aangegeven dat er nog ? 200 mln ruimte is voor fabrikanten om
hun prijzen te verhogen tot aan het niveau van de WGP-maximumprijzen en
? 90 mln ruimte om de prijzen tot aan de nieuwe vergoedingslimieten op
te trekken. Samen een risico van structureel ten hoogste ? 290 mln
hogere uitgaven.
Ten aanzien van de pil geldt dat er een kleine bijbetaling komt voor
vrouwen onder de 21 jaar van circa ? 4,- per jaar bij ongewijzigde
prijzen.
Pagina PAGE \* MERGEFORMAT 2 van NUMPAGES \* MERGEFORMAT 5
Ons kenmerk
GMT/VDG 3019491 bmkKenmerk
Pagina PAGE \* MERGEFORMAT 1 van NUMPAGES \* MERGEFORMAT 5
Bezoekadres:
Parnassusplein 5
2511 VX Den Haag
T 070 340 79 11
F 070 340 78 34
www.rijksoverheid.nl
Ons kenmerk
GMT/VDG 3019491
Bijlagen
Uw brief
Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding
van de datum en het kenmerk van deze brief.